Khi các tác giả hoàn thành cuốn sách đầu tiên của mình, họ thường phải đối mặt với một câu hỏi cơ bản: Họ nên theo đuổi việc tự xuất bản hay thử vận may với các nhà xuất bản truyền thống? Các tác giả mới nên cân nhắc những thăng trầm này khi quyết định giữa tự xuất bản và xuất bản truyền thống.
Tự xuất bản là gì?
Tự xuất bản là tác giả hoàn thành toàn bộ quy trình viết, biên tập, in ấn, xin phép xuất bản, chỉnh sửa, hiệu đính, định dạng, thiết kế bìa và tiếp thị sách. Tác giả có thể tự thực hiện từng khâu hoặc nhờ một công ty xuất bản làm thay các dịch vụ này. Tuy nhiên, phần bản thảo sẽ do chính tác giả viết và hoàn thành hoặc thuê một cây viết chuyên nghiệp khác chắp bút cho mình.
Xuất bản truyền thống là gì?
Sau khi bạn hoàn thành xong bản thảo, việc tiếp theo là liên hệ đến gửi xuất bản để gửi một phần nội dung bản thảo cho họ. Nếu là tác giả mới, bạn có thể phải gửi đến hàng chục email đến các nhà xuất bản để gia tăng các cơ hội. Nếu một trong số những nhà xuất bản chấp nhận bản thảo và đồng ý mua lại bản quyền thì họ sẽ cung cấp cho bạn một hợp đồng. Nếu bạn chấp thuận các điều kiện trong hợp đồng, họ sẽ đem bản thảo đi in, xuất bản và bán sách của bạn thông qua kênh bán sách của họ. Tức là nhà xuất bản mua quyền xuất bản sách của bạn và trả tiền nhuận bút từ 10 đến 12% giá bán trong 1 đến 2 năm. Nếu sách của bạn bán chạy, bạn sẽ nhận thêm nhuận bút cho việc tái bản hoặc nối bản.
Lợi ích của việc tự xuất bản?
1. Kiểm soát hoàn toàn bản thảo: một trong những lợi ích của việc đi theo con đường tự xuất bản là khả năng giữ toàn quyền kiểm soát cuốn sách của bạn. Các biên tập viên của nhà xuất bản truyền thống sẽ có ý kiến về nội dung, bìa sách, và thậm chí cả tên sách của bạn. Thậm chí bạn phải cắt đi/ chỉnh sửa một phần nội dung, tiêu đề, cách thức viết…để phù hợp với yêu cầu của nhà xuất bản.
Tự xuất bản cho phép bạn có toàn quyền kiểm soát nội dung sách đến thiết kế trang bìa, tên sách…Và bạn hoàn toàn có thể yêu cầu người thiết kế lẫn biên tập viên chỉnh sửa cho đến khi bạn hài lòng.
2. Mức phí bản quyền cao hơn: trong một hợp đồng xuất bản truyền thống, mức phí bản quyền ở thị trường Việt Nam, thường dao động trong khoảng từ 10 đến 12%. Đối tự xuất bản con số đó có thể hơn 50% phần trăm. Điều đó có nghĩa là bạn có thể kiếm được lợi nhuận cao hơn so với xuất bản truyền thống ( với cùng số lượng sách bán ra).
3. Ít chờ đợi hơn: sau khi bạn đã hoàn thành công việc khó khăn khi viết sách là hoàn thiện bản thảo, có thể bạn sẽ háo hức muốn xem sách của mình xuất trong các nhà sách và trên các trang thương mại điện tử. Với việc tự xuất bản, khoảng thời gian từ khi in ấn đến khi lên kệ sách, có thể chỉ mất hơn 2 tháng.
4. Cơ hội tạo dựng tên tuổi: không ai trở thành tác giả sách bán chạy trong một sớm một chiều. Tuy nhiên, nếu bạn là tác giả mới, bạn sẽ khó thu hút sự chú ý của các nhà xuất bản. Tự xuất bản có thể giúp bạn thu hút độc giả tiềm năng, đồng thời chứng minh cho các nhà xuất bản biết bạn có khả năng viết sách. Nhiều tác giả thành công đã bắt đầu bằng việc tự xuất bản. Và việc tự sản xuất một bản hit ngầm có thể nhận được “cái gật đầu”của các nhà xuất bản sách truyền thống trong tương lai.
Mặt trái của việc tự xuất bản?
Mặc dù tự xuất có nhiều ưu điểm nhưng cũng có một số nhược điểm.
1. Ít khả năng hiển thị hơn: Một trong những lợi thế lớn nhất dành cho hình thức xuất bản truyền thống là khả năng hiển thị sách trên các nền tảng tiếp thị của họ. Một số nhà xuất bản lớn có khả năng quảng bá đa kênh từ offline đến online như nhà sách, hội chợ sách hàng năm, buổi giới thiệu sách đến độc giả, website của nhà xuất bản, mạng xã hội…Nếu tham vọng của bạn là trở thành một cái tên nổi tiếng như J.K. Rowling, sẽ khó đạt được điều đó hơn thông qua việc tự xuất bản.
2. Chi phí xuất bản cao hơn: Các dịch vụ xuất bản truyền thống chịu chi phí chỉnh sửa, thiết kế, in ấn và tiếp thị cho sách. Với việc tự xuất bản, tất cả chi phí này đều do tác giả gánh vác.
3. Không có hệ thống hỗ trợ: Một trong những điểm khác biệt lớn nhất giữa xuất bản truyền thống so với tự xuất bản là các nhà xuất bản truyền thống có nghĩa vụ bảo vệ bản quyền sách, xử lý các vụ vi phạm tác quyền.
4. Khó xâm nhập vào các nhà sách lớn: Các nhà xuất bản truyền thống kiếm tiền bằng cách in sách và bán cho các hiệu sách. Các hiệu sách thường có giao dịch độc quyền với các nhà xuất bản lớn, và bạn khó có thể đưa sách của mình vào các hiệu sách lớn với tư cách là một tác giả tự xuất bản. Trừ khi bạn có mối quan hệ với hiệu sách lớn, sách của bạn mới có khả năng được bày bán trên kệ.
Để đưa ra được quyết định cuối cùng, bạn cần cân nhắc đâu là ưu tiên khi xuất bản một cuốn sách.
Nếu bạn cuốn sách có mặt trên thị trường sớm nhất, hãy chọn tự xuất bản sách.
Nếu bạn muốn tiếp cận với nhiều độc giả nhất, hãy tìm đến xuất bản truyền thống.
Nếu bạn muốn kiểm soát toàn bộ quy trình sản xuất sách, hãy tự xuất bản.
Nếu bạn muốn kiếm tiền, đừng chỉ dựa vào doanh số bán sách. Hiện nay, các tác giả sách kiếm được tiền không chỉ dựa vào xuất bản sách, họ còn có thêm nhiều nguồn thu nhập khác nữa.
Có thể bạn quan tâm: Viết sách có giàu không?
